Podstawowym aktem prawnym regulującym kwestie związane z poruszaniem się po drogach publicznych jest ustawa z dnia 20 czerwca 1997r (Dz.U.Nr. 1997 Nr 98 poz. 602 – z późniejszymi zmianami ) – Prawo o Ruchu Drogowym. Art 130 ustawy nałożył na Policję obowiązek prowadzenia ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego.
Przepisy wykonawcze zostały zawarte w Rozporządzeniu MSW i A z dnia 20 grudnia 2002r w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego (Dz. U. Nr 236 poz. 1998).
Rozporządzenie określa:
- sposób punktowania i liczbę punktów odpowiadających naruszeniu przepisów ruchu drogowego
- warunki i sposób prowadzenia ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego,
- tryb występowania z wnioskiem o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji,
- warunki i tryb występowania z wnioskiem o cofnięcie uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi,
- jednostki upoważnione do prowadzenia szkolenia, którego odbycie spowoduje zmniejszenie liczby punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego, program tego szkolenia oraz liczbę punktów odejmowanych z tytułu jego odbycia,
- podmioty uprawnione do uzyskiwania informacji zawartych w ewidencji,
Ewidencję prowadzi Komendant Wojewódzki Policji właściwy ze względu na miejsce stałego zameldowania sprawcy naruszenia.
W odniesieniu do obywateli polskich nie posiadających stałego miejsca zameldowania na terenie RP oraz kierowców niebędących obywatelami polskimi i nie posiadających karty pobytu w związku z otrzymaniem zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony lub na osiedlenie się na terytorium RP, chyba że dopuścili się naruszeń za które może być orzeczony środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów - ewidencję prowadzi Komendant Główny Policji.
Do ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego, wpisuje się kierowcę, który kierując pojazdem dopuścił się naruszenia przepisów ruchu drogowego.
Naruszenia przepisów ruchu drogowego oraz odpowiadającą im liczbę punktów wyszczególniono w Załączniku Nr 1 w/w Rozporządzenia MSW.
Warto pamiętać, że w przypadku jeśli czyn popełniony przez kierowcę narusza więcej niż jeden przepis ruchu drogowego, w ewidencji uwidacznia się wszystkie naruszenia, przypisując każdemu naruszeniu odpowiednią liczbę punktów z zastrzeżeniem § 2 pkt 5 Rozporządzenia (wyjątek ten nakazuje - w przypadku naruszenia dwóch i więcej znaków określonych kodami C05 do C11 zawartymi w Załączniku Nr 1 - wpisanie naruszenia o mniejszym znaczniku liczbowym).
Punkty za naruszenia ulegają przedawnieniu i są usuwane z ewidencji po upływie roku od daty naruszenia chyba, że przed upływem tego okresu kierowca dopuścił się naruszeń za które liczba punktów ostatecznych i wpisanych tymczasowo ( za czyny w których organem rozstrzygającym jest sąd) przekroczyła 24 punkty, a w przypadku kierowców posiadających prawo jazdy poniżej 1 roku – 20 punktów.
Rejestrowanie w ewidencji wszystkich naruszeń może doprowadzić do sytuacji w której osoba kierująca pojazdem dopuszczając się jednocześnie - na skutek jednej nierozważnej decyzji - kilku naruszeń, przekroczy:
• liczbę 24 punktów (dotyczy osób posiadających prawo jazdy powyżej 1 roku) – wskutek czego Komendant Wojewódzki Policji, jako organ prowadzący ewidencję jest zobowiązany wystąpić z wnioskiem o sprawdzenie kwalifikacji do organu właściwego w sprawach wydawania prawa jazdy tj. Prezydenta Miasta lub Starosty,
• liczbę 20 punktów (dotyczy osób posiadających prawo jazdy poniżej 1 roku od daty otrzymania prawa jazdy po raz pierwszy, tzw. “młodych kierowców”) - wskutek czego Komendant Wojewódzki Policji występuje do właściwego Prezydenta Miasta lub Starosty z wnioskiem o cofnięcie uprawnień. Osoba wobec której została wydana decyzja o cofnięciu uprawnień, celem uzyskania ponownie prawa jazdy musi odbyć ponownie pełny cykl szkolenia (kurs dla osób ubiegających się o prawo jazdy zakończony pozytywnie zaliczonym egzaminem).
CO ZROBIĆ JEŚLI POPEŁNILIŚMY WYKROCZENIE I NIE CHCEMY UTRACIĆ UPRAWNIEŃ KIEROWCY
Paragraf 8 Rozporządzenia (zgodnie z art. 130 ust.3 ustawy PRD) umożliwia kierowcy (naruszającemu przepisy ruchu drogowego) wzięcie udziału w specjalnym szkoleniu organizowanym przez dyrektora Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego (WORD) i zmniejszyć ilość zgromadzonych punktów karnych. Uczestniczenie w szkoleniu organizowanym przez ośrodki WORD (w całym kraju) umożliwia zredukowanie sumy posiadanych punktów karnych.
Jednak, aby było to możliwe należy pamiętać o tym, że:
· w szkoleniu mogą uczestniczyć kierowcy, którzy przed jego rozpoczęciem nie otrzymali więcej niż 24 pkt i nie mniej niż 6 pkt karne,
· ze szkolenia nie mogą korzystać kierowcy w okresie pierwszego roku od czasu otrzymania po raz pierwszy prawa jazdy,
· odbycie szkolenia daje podstawę do zmniejszenia liczby posiadanych punktów o sześć,
· szkolenie odbywa się na koszt własny uczestnika,
· w szkoleniu nie można uczestniczyć częściej niż raz na 6 miesięcy.
UZYSKIWANIE ZAŚWIADCZEŃ I USTNEJ INFORMACJI O WPISACH OSTATECZNYCH
Paragraf 9 rozporządzenia umożliwia osobie zainteresowanej uzyskanie ustnej informacji lub pisemnego zaświadczenia o wpisach ostatecznych i tymczasowych dotyczących punktów odpowiadającym dokonanym przez siebie naruszeniom. Aby taką informację uzyskać należy osobiście zgłosić się (z dokumentem tożsamości) do Wydziału Ruchu Drogowego KWP w Olsztynie lub w każdej Komendzie Miejskiej lub Powiatowej Policji woj. województwa warmińsko - mazurskiego. Informacji ustnej udziela się bezpłatnie. Natomiast nie udziela się jej tak telefonicznie jak i za pośrednictwem poczty elektronicznej. Osoby nie posiadające miejsca stałego zameldowania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej winny zwrócić się z wnioskiem o wydanie zaświadczenia do Wydziału Profilaktyki w Ruchu Drogowym Biura Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji w Warszawie ul. Puławska 148/150, 02-514 Warszawa.
Warunkiem wydania Zaświadczenia jest dokonanie przez zainteresowanego zapłaty opłaty skarbowej , określonej w obowiązującej od dnia 01.01.2007r. ustawie z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej ( Dz. U. Nr 225, poz. 1635).
Stawka opłaty skarbowej za wydanie “Zaświadczenia o wpisach w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego” określona w Załączniku do ustawy z dnia 16 listopada 2006r. - “Wykaz przedmiotów opłaty skarbowej, stawki tej opłaty oraz zwolnienia” – część II pkt 21 wynosi 17 zł.
Nie pobiera się opłaty skarbowej za złożenie wniosku (podania), natomiast składający wniosek (podanie) zobowiązany jest dołączyć oryginał dowodu zapłaty należnej opłaty skarbowej “za wydanie zaświadczenia o wpisach w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego”.
Dowód wpłaty pozostanie w aktach sprawy.