Uprawnienia do kierowania jednośladem - Aktualności - Komenda Powiatowa Policji w Węgorzewie

Ustawa o kierujących pojazdami określa między innymi osoby uprawnione do kierowania pojazdami na drogach publicznych oraz na drogach położonych w strefach zamieszkania oraz w strefach ruchu, wymagania w stosunku do takich  osób, a także zasady uzyskiwania i cofania uprawnień do kierowania pojazdami oraz zatrzymywania dokumentów stwierdzających posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdami. Warto przypomnieć sobie podstawowe zapisy niniejszego dokumentu.

Kto  może otrzymać prawo jazdy?

Zgodnie z artykułem 3 Ustawy o kierujących pojazdami  kierującym pojazdem może być osoba, która osiągnęła wymagany wiek, jest sprawna pod względem fizycznym i psychicznym oraz spełnia jeden z następujących warunków:

- posiada umiejętność kierowania pojazdem w sposób niezagrażający bezpieczeństwu, nieutrudniający ruchu drogowego i nienarażający kogokolwiek na szkodę oraz odpowiedni dokument stwierdzający posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdem

- odbywa w ramach szkolenia naukę jazdy

-zdaje egzamin państwowy

Osoba niepełnosprawna pod względem fizycznym może być kierującym, jeżeli uzyskała orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem.

Dokumentem stwierdzającym posiadanie uprawnienia do kierowania motorowerem, pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów składającym się z pojazdu silnikowego i przyczepy lub naczepy jest:

1) wydane w kraju:

a) prawo jazdy,

b) pozwolenie wojskowe,

c) międzynarodowe prawo jazdy

2)wydane za granicą:

a) międzynarodowe prawo jazdy, określone w Konwencji o ruchu drogowym, podpisanej w Genewie dnia 19 września 1949 r. (Dz. U. z 1959 r. poz. 321 i 322),

b) krajowe lub międzynarodowe prawo jazdy, określone w Konwencji o ruchu drogowym, sporządzonej w Wiedniu dnia 8 listopada 1968 r. (Dz. U. z 1988 r. poz. 40 i 44),

c) krajowe prawo jazdy wydane w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronie umowy

o Europejskim Obszarze Gospodarczym,

d) krajowe prawo jazdy określone w umowie międzynarodowej, której stroną jest Rzeczpospolita Polska;

3) zagraniczny dokument wojskowy, określony w umowach międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Kierowca może posiadać tylko jedno ważne prawo jazdy. Od tego zapisu są wyjątki - określa je art. 10 ust. 3 Ustawy o Kierujących Pojazdami.

Prawo jazdy stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania odpowiednio motorowerem, pojazdem silnikowym lub zespołem pojazdów:

1) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) w ruchu międzynarodowym na terytorium:

a) państw-stron Konwencji – z wyjątkiem kierowania motorowerem lub ciągnikiem rolniczym,

b) państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym – z wyjątkiem kierowania ciągnikiem rolniczym.

Jednoślady - kategorie uprawnień

- prawo jazdy kategorii AM  stwierdza  posiadanie uprawnienia do kierowania motorowerem i czterokołowcem lekkim (czyli takim, którego masa własna nie przekracza 350 kg i konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h)

Prawo jazdy tej kategorii uprawnia do kierowania zespołem pojazdów złożonym z pojazdu określonego dla tej kategorii wraz z przyczepą.

Wymagany minimalny wiek do kierowania pojazdów określonych w tej kategorii wynosi 14 lat.

Osobę, która przed dniem wejścia w życie nowelizacji  ustawy  tj. 19 stycznia 2013 r. ukończyła 18 lat, uznaje się za uprawnioną do kierowania motorowerem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wobec tej osoby nie wymaga się posiadania dokumentu stwierdzającego to uprawnienie.

- prawo jazdy kategorii A1 stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania motocyklem o pojemności skokowej silnika nieprzekraczającej 125 cm3, mocy nieprzekraczającej 11 kW i stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającym 0,1 kW/kg, motocyklem trójkołowym o mocy nieprzekraczającej 15 kW, pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM.

Prawo jazdy tej kategorii uprawnia do kierowania zespołem pojazdów złożonym z pojazdu określonego dla tej kategorii wraz z przyczepą odpowiadającą warunkom technicznym dla tej kategorii pojazdów.

Wymagany minimalny wiek do kierowania pojazdów określonych w tej kategorii wynosi 16 lat.

- prawo jazdy kategorii A2 stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania motocyklem o mocy nieprzekraczającej 35 kW i stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającym 0,2 kW/kg, przy czym nie może on powstać w wyniku wprowadzenia zmian w pojeździe o mocy przekraczającej dwukrotność mocy tego motocykla, motocyklem trójkołowym o mocy nieprzekraczającej 15 kW, pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM.

Prawo jazdy tej kategorii uprawnia do kierowania zespołem pojazdów złożonym z pojazdu określonego dla tej kategorii wraz z przyczepą odpowiadającą warunkom technicznym dla tej kategorii pojazdów.

Wymagany minimalny wiek do kierowania pojazdów określonych w tej kategorii wynosi 18 lat.

- prawo jazdy kategorii A stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania motocyklem oraz pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM.

Prawo jazdy tej kategorii uprawnia do kierowania zespołem pojazdów złożonym z pojazdu określonego dla tej kategorii wraz z przyczepą odpowiadającą warunkom technicznym dla tej kategorii pojazdów.

Wymagany minimalny wiek do kierowania pojazdów określonych w tej kategorii  wynosi  24 lata jeśli osoba  nie posiadała co najmniej przez 2 lata prawa jazdy kategorii A2, a 20 lat, jeśli osoba  posiada prawo jazdy kategorii A2 od co najmniej 2 lat.

- prawo jazdy kategorii B1 stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania czterokołowcem oraz pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM. Wymagany minimalny wiek do kierowania pojazdów określonych w tej kategorii wynosi 16 lat.

- prawo jazdy kategorii B stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t, z wyjątkiem autobusu i motocykla, zespołem pojazdów złożonym z pojazdu, o którym mowa powyżej oraz z przyczepy lekkiej, zespołem pojazdów złożonym z pojazdu, o którym mowa  powyżej oraz z przyczepy innej niż lekka, o ile łączna dopuszczalna masa całkowita zespołu tych pojazdów nie przekracza 4250 kg, z zastrzeżeniem, że osoba kierująca zdała część praktyczną  egzaminu państwowego z wpisem do prawa jazdy, oraz pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM.

Wymagany minimalny wiek do kierowania pojazdów określonych w tej kategorii wynosi 18 lat.

Na terytorium Polski prawo jazdy kategorii B uprawnia do kierowania ciągnikiem rolniczym, pojazdem wolnobieżnym oraz zespołem złożonym z tego pojazdu i przyczepy lekkiej. Ponadto uprawnia  do kierowania motocyklem o pojemności skokowej silnika nieprzekraczającej 125 cm3, mocy nieprzekraczającej 11 kW i stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającym 0,1 kW/kg pod warunkiem, że osoba posiada prawo jazdy kategorii B od co najmniej 3 lat.

Warto dodać, że  posiadając każdą kategorię wyższą od kategorii AM możemy kierować pojazdami określonymi dla kategorii AM.

Brak uprawnień

Zgodnie z art. 94§1 Kodeksu Wykroczeń „Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi pojazd, nie mając do tego uprawnienia, podlega karze grzywny(..) Zgodnie z par. 3 wyżej cytowanego przepisu: „W razie popełnienia wykroczenia, o którym mowa w § 1, można orzec zakaz prowadzenia pojazdów”.

Kierowcy, którzy nie posiadają prawa jazdy, a mimo to wsiadają za kierownicę bardzo często myślą, że ryzykują otrzymanie mandatu w wysokości  do 500  złotych lub w przypadku braku wymaganego uprawnienia dla danej kategorii - 300 złotych. Tymczasem  zgodnie z przepisami policjant może odstąpić od nałożenia mandatu i skierować wniosek do sądu o ukaranie i orzeczenie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów. W przypadku, gdy sąd orzeknie taki środek, a kierowca zostanie zatrzymany do kontroli  będzie odpowiadał już nie z kodeksu wykroczeń, ale za popełnienie przestępstwa określonego w art. 244 kodeksu karnego : „Kto nie stosuje się do orzeczonego przez sąd zakazu (..) prowadzenia pojazdów(..) podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”.

Jeżeli natomiast uprawnienia do kierowania zostały cofnięte decyzją właściwego organu, a mimo to  kierowca zdecyduje się prowadzić pojazd, popełni przestępstwo. Zgodnie z art.180a Kodeksu Karnego „kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu, prowadzi pojazd mechaniczny, nie stosując się do decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.

mk/in